هشدار: پیش از آغاز نوشتار، به اشخاصی که نوشتارهای من در روزنامه ها یا روی سایت شخصی یا وبلاگهایم را بدون ذکر منبع و بدون پیوند سایتم یا وبلاگهایم به نام خود یا دیگری به هر گونه ای منتشر می کنند متذکر می شوم که چشم به راه عواقب قانونی انتشار غیر مجاز و بدون اجازه نوشتارهایم باشند.
ذکر و باز نشر نوشتارهای من و هر نوشتاری که در روزنامه ها یا روی سایت شخصی و وبلاگهایم منتشر شده منحصراً با قید نام و نام خانوادگی ام و همراه با پیوند سایت و وبلاگهایم مجاز است.
در نوشتار پیشین، پیرامون دادگاه صالح برای مطالبه وجه چک و فرایند قضائی وصول چک، اندکی توضیح دادم. در این نوشتار، به فرایند کاری و بانکی صدور چک، به زبانی ساده، اشاره می کنم و بخشی از مسئولیت های سه دسته از اشخاص، را بر می شمارم.
این سه دسته، عبارتند از:
الف) صادر کننده چک
ب) دریافت کننده چک یا عبارت دیگر، دارنده چک
ج) بانک
الف) وظیفه صادر کننده چک در قبال دریافت کننده چک
1- صادرکننده چک، باید دقت نماید که موجودی حسابش در تاریخ چک، امکان تسویه مبلغ مندرج در چک را فراهم کند.
2- صادر کننده چک، نباید چک را به گونه ای تنظیم نماید (مثلا مخدوش و خط خورده و دارای مغایرت در عدد و حروف یا عدم مطابقت امضاء) که منجر به صدور گواهی عدم پرداخت از سوی بانک گردد. صدور چک مخدوش، اگر اثبات شود عمدی و به منظور عدم پرداخت وجه چک بوده است می تواند موجب مسئولیت کیفری شود.
3- صادر کننده چک، نباید عمداً و با سوء نیت، دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد. اگر اثبات شود که اقدام صادر کننده چک مبنی بر صدور دستور عدم پرداخت وجه چک، خارج از موارد قانونی بوده است جرم به شمار می رود.
ب) وظیفه دارنده چک در فرایند بانکی چک
1- دارنده چک، باید در هنگام دریافت چک، مراقبت ها و کنترل های لازم برای اطمینان از معتبر بودن چک را بعمل آورده باشد.
2- دارنده چک، باید دقیقاً در تاریخ چک، نسبت به ارائه آن به بانک، اقدام نماید به ویژه اگر چک، ظهرنویسی شده باشد.
3- دارنده چک، باید هنگام مراجعه به بانک، اصل چک و اسناد احراز هویت خویش را به همراه داشته باشد.
4- دارنده چک، باید نسبت به ارائه اطلاعات هویتی و نشانی خود با تکمیل و امضاء پشت چک، اقدام نماید.
5- به هر دلیلی که امکان نقد شدن چک، وجود نداشت دارنده چک، برای اینکه بتواند بدون هیچ نگرانی و شیهه ای از ضمانت اجرای کیفری، حقوقی و ثبتی چک استفاده نماید ، باید بلافاصله نسبت به برگشت زدن چک و دریافت گواهینامه عدم پرداخت چک، اقدام نماید.
6- دارنده چک، اگر بخواهد حق بهره گیری از ضمانت اجرای کیفری چک بلامحل، را از دست ندهد باید ظرف شش ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت، نسبت به طرح شکایت، در دادسرای ذیصلاح، اقدام نماید.
ج) وظیفه بانک در قبال دارنده چک
1- بانک باید دارنده چک (شخصی که چک را به بانک، ارائه کرده است) را احراز هویت، نماید.
2- پس از احراز هویت دارنده چک، نسبت به کنترل مطابقت امضای صادرکننده چک با نمونه امضای بانکی او اقدام نماید.
3- عدم مغایرت مندرجات چک، به ویژه عدم مغایرت اعداد و حروف را کنترل نماید.
4- درستی تاریخ چک، را کنترل نماید.
5- کنترل نماید که برای پرداخت وجه چک، دستور عدم پرداخت از سوی مقام قضائی یا ذینفع چک، صادر نشده باشد.
6- در صورت کافی بودن موجودی حساب و عدم وجود موانع قانونی و عدم وجود موانع نگارشی و شکلی در صدور چک، وجه چک را به دارنده چک، پرداخت نماید.
7- در صورت عدم موجودی یا ناکافی بودن موجودی حساب یا در صورت وجود موانع قانونی و نگارشی در متن چک، با ذکر علت عدم پرداخت، نسبت به صدور گواهینامه عدم پرداخت و تسلیم آن به دارنده چک، اقدام نماید.
به یادداشت های مرتبط با این موضوع، در سایت شخصی صادق رئیسی کیا که در زیر این یادداشت، آمده است از جمله به بایسته های صدور چک و نشانه چک هایی که احتمالاً قرار نیست نقد شوند!! رجوع و آنها را مطالعه فرمائید. یقیناً به دانش و مهارت های کاربردی شما خواهد افزود.
در صورتی که به مشاوره در زمینه ی یادداشت ها و نوشتارهای من نیاز داشتید یا به برگزاری کارگاه و دوره های آموزشی برای خود و مدیران و کارکنان شرکتتان در موارد یاد شده، علاقه مند، بودید درخواست خود را به s.raeisikia@gmail.com ارسال یا با شماره های 88321088 و 88323279 (گروه حقوقی برهان) تماس، حاصل فرمائید.
صادق رئیسی کیا
بیست و سوم مهرماه 1395
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.