تحلیل آیین نامه نظام مهندسی و کنترل ساختمان

آیین نامه نظام مهندسی

در روزهای پایانی سال ۱۳۷۴ مجلس شورای اسلامی، قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان را که مشتمل بر ۴۲ ماده است به تصویب رساند. این قانون سرآغازی بر سازماندهی و هدایت و اعتلای امور و فعالیت های مهندسی و معماری و مهمترین اصول هماهنگی بین بخشها و حرفه های فنی و مهندسی و ساختمانی و شهرسازی کشور قلمداد می شود. تحلیل آیین نامه نظام مهندسی

همچنین بخوانید :

جایگاه قانونی استانداردها در نظام مهندسی و کنترل ساختمان ایران  

 

این قانون در شش فصل تدوین شده که فصل اول در ۴ ماده مشتمل بر کلیات ، اهداف و خط مشی می باشد.

فصل دوم در ۲۳ ماده تشکیلات ، ارکان ، وظایف و اختیارات سازمان نظام مهندسی ساختمان را بیان کرده است.

فصل سوم در ۲ ماده امور کاردان ها و صنوف ساختمانی را مقرر داشته و فصل چهارم در ۶ ماده که از جمله ماده ۳۳ می باشد به بیان مقررات فنی و کنترل ساختمان پرداخته است.

فصل پنجم تنها در ۱ ماده و بیشتر به شکل توصیه ، چگونگی آموزش و ترویج این قانون را بیان کرده است.

فصل ششم در ۶ ماده موارد متفرقه که مشتمل بر محل تامین هزینه های سازمان نظام مهندسی ساختمان و چگونگی شروع به کار سازمانهای نظام مهندسی استانی و محل تامین بودجه ی انجام مطالعات و تدوین مقررات ملی ساختمان و ترویج و توسعه و اعتلای نظام مهندسی پرداخته و مجازات مداخله در امور فنی ساختمان بدون مدارک صلاحیت و نیز مجازات عدم رعایت ضوابط و مقررات شهرسازی بوسیله ی شهرداری ها و مراجع صدور پروانه و … را بیان کرده است.

ماده ۴۲ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، وزارت مسکن و شهرسازی را مکلف کرده که حداکثر ظرف ۶ ماه نسبت به تهیه ی آیین نامه های اجرایی قانون مذکور اقدام کند.

قانونگذار زمان مشخصی را برای شروع تکلیف وزارت مسکن و شهرسازی به تهیه آیین نامه های مذکور و نیز مهلت خاصی برای تصویب آنها معین نکرده است اما به هر حال آیین نامه اجرایی قانون مذکور حدود یازده ماه پس از تصویب قانون در ۱۷/۱۱/۱۳۷۵ به تصویب هیات وزیران رسید.

البته قابل ذکر است که وفق ماده ۳۳ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان آیین نامه ی این ماده بایستی به وسیله ی وزارتخانه های مسکن و شهرسازی و کشور تهیه و به تصویب هیات وزیران برسد. این آیین نامه پس از هشت سال و چهار ماه از تاریخ تصویب قانون در ۲۲/۴/۱۳۸۳ و در یازده فصل و چهل ماده به تصویب هیات وزیران رسید.

اینک به بیان و شرح و تحلیل این آیین نامه می پردازیم.

فصل اول – تعاریف

ماده ۱ – اصطلاحات زیر در معانی مربوطه به کار می روند:

دفتر مهندسی‌: هرگونه محل انجام خدمات مهندسی ساختمان که طبق ماده‌ (۹) آیین‌نامه اجرایی قانون نظام‌ مهندسی و کنترل ساختمان مجوز فعالیت دریافت نموده باشد.

 شخص حقیقی‌: مهندسان دارای پروانه اشتغال به کار مهندسی‌، کاردانهای فنی و معماران تجربی دارای پروانه‌ اشتغال به کار کاردانی یا تجربی می‌باشند.

 شخص حقوقی‌: شرکت‌، مؤسسه‌، سازمان و نهاد عمومی یا خصوصی که برای انجام خدمات مهندسی‌، دارایی پروانه اشتغال به کار مهندسی شخص حقوقی معتبر از وزارت مسکن و شهرسازی باشد.

شرح و تحلیل

ضوابط و چگونگی تاسیس دفتر مهندسی : بر اساس ماده ی ۹ آیین نامه ی اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب ۱۷/۱۱/۱۳۷۵ هیات وزیران، افراد دارای مدرک کارشناسی و بالاتر در رشته های معماری ، عمران ، تاسیسات مکانیکی ، تاسیسات برقی ، شهرسازی ، نقشه برداری ، ترافیک ( مندرج در ماده ی ۱ آیین نامه ) می توانند ( وفق ماده ی ۴ آیین نامه ) تقاضای صدور پروانه ی اشتغال به کار خدمات مهندسی در یک یا چند زمینه مانند : طراحی ، محاسبه ، نظارت ، اجرا و بهره برداری ، نگهداری ، کنترل و بازرسی و امور آزمایشگاهها ، مدیریت ساخت و تولید، نصب ،آموزش و تحقیق نمایند و خواهان تشخیص صلاحیت شوند.

این درخواست بایستی به صورت کتبی برابر فرم معینه بوسیله وزارت مسکن و شهرسازی و همراه با فتوکپی برابر اصل شده ی مدرک تحصیلی دانشگاهی (مورد تایید وزارت علوم و تحقیقات ) گواهی قبولی در آزمون ( منظور آزمون های معینه بوسیله ی وزارت مسکن و شهرسازی است) فتو کپی کارت کد اقتصادی متقاضی ، فیش بانکی مربوط به پرداخت عوارض صدور پروانه ی اشتغال ، مدارک عضویت در سازمان نظام مهندسی استان ، مدارک هویت (به ترتیبی که در فرم معینه بوسیله وزارت مسکن و شهرسازی آمده است) و مدارک دیگری که قانون معین کرده و بوسیله دستگاههای ذیربط اعلام می شود به وزارت مسکن و شهرسازی یا سازمان نظام مهندسی استان (در صورتی که وزارت مسکن اجازه داده باشد ) جهت صدور پروانه ی اشتغال تسلیم نماید.

هم چنین ارائه ی گواهی اشتغال به کار که بیانگر یک سال سابقه کار برای دارندگان مدرک دکتری ، دو سال سابقه ی کار برای دارندگان مدرک کارشناسی ارشد و سه سال سابقه ی کار برای دارندگان مدرک کارشناسی در رشته های فوق باشد و به تایید دستگاههای دولتی و شهرداری ها یا اشخاص حقوقی شاغل در رشته های موضوع این قانون یا شرکتهای ساختمانی و مهندسی مشاور که دارای پروانه ی اشتغال به کار مهندسی شخص حقوقی می باشند یا دو نفر از مهندسانی که بیش از ۱۰ سال سابقه  و پروانه اشتغال به کار مهندسی دارند یا به تایید سازمان نظام مهندسی استان رسیده باشد ضروری است.

دفتر مهندسی قائم به شخص یا اشخاص حقیقی موسس است که دارای پروانه ی اشتغال صادره از وزارت مسکن و شهرسازی بوده اند. امتیاز این دفاتر قابل واگذاری نیست.

وزارت مسکن و شهرسازی ظرف یک ماه از تاریخ وصول مدارک و در صورت کامل بودن آنها پروانه ی اشتغال مورد درخواست را صادر خواهد کرد.

این افراد مجاز خواهند بود در رشته و تخصصی که تشخیص صلاحیت شده اند به طور فردی یا مشترکا اقدام به تاسیس دفتر مهندسی نمایند.

تحلیل آیین نامه نظام مهندسی

 

همچنین توصیه می‌شود :

طرح اصلاح قانون نظام مهندسی ساختمان ابتدای امسال نهایی می‌شود