تاثیر ورشکستگی شرکت بر چک‌های صادره 

برابر ماده ۱۹ قانون صدور چک درباره چک‌هایی که شرکتها صادر می‌کنند مدیرانی که چک شرکت را امضا کرده‌اند همراه با شرکت مسئولیت تضامنی برای پرداخت وجه چک دارند.

سوالی که پیش می‌آید این است که اگر شرکتی ورشکسته شود این ورشکستگی چه تاثیری بر مسئولیت مدیران شرکت (مدیرانی که چک شرکت را امضا کرده‌اند) برای پرداخت وجه چک صادره خواهد داشت؟

در این نوشتار می‌خواهم به گونه‌ای کوتاه و کاربردی به سوال یاد شده پاسخ دهم.

صدور حکم بر ورشکستگی شرکت ، تاثیری در وضعیت تجاری و همچنین تاثیری بر مسئولیت تضامنی مدیرعامل یا دیگر مدیران شرکت که چک‌های شرکت را امضا کرده‌اند ندارد.

بنابراین :

۱- به صرف اینکه شرکت ، ورشکسته شده به معنای ورشکستگی مدیرانی که چک شرکت را امضا کرده‌اند نیست.

۲- با ورشکستگی شرکت ، مدیرانی که چک شرکت را امضا کرده‌اند از مسئولیت تضامنی برای پرداخت وجه چک‌های صادره ، رهایی پیدا نمی‌کنند.

۳- درباره اصل مبلغ چک‌های صادره از شرکت ورشکسته ، مدیرانی که چک شرکت را امضا کرده‌اند همچنان بصورت تضامنی ، مسئول پرداخت وجه چک صادره هستند.

۴- اداره حقوقی قوه قضاییه در نظریه مشورتی شماره 7/1403/1071 مورخ 1404/02/15 خود بیان داشته که مدیران شرکت ورشکسته ، همچنان بصورت تضامنی ، مسئول پرداخت خسارت تأخیر تادیه چک‌های صادره از شرکت هستند.

باور من البته این است که اگر متعهد اصلی یک بدهی به موجب قانون از مسئولیت برای پرداخت خسارت تأخیر تادیه معاف شد همین حق قانونی به ضامن نیز تسری پیدا می‌کند و تعلق می‌گیرد بنابراین ؛ دلیل عقلانی و موجهی برای باقی بودن مسئولیت ضامن (ولو ضامن تضامنی) در قبال خسارت تأخیر تادیه وجود ندارد مگر آنکه ضامن تضامنی ، تصریحا و مستقلاً درباره بقای مسئولیت تضامنی راجع به خسارت تأخیر تادیه چک ، قبول مسئولیت کرده باشد.

منطقی نیست که قانوناً مدیون اصلی از مسئولیت در قبال خسارات تاخیر تادیه چک ، مبرا شود ولی ضامن چک را همچنان در این باره ، مسئول بدانیم.

صرف حکم قانونی ماده ۱۹ قانون صدور چک بر مسئولیت تضامنی صادرکنندگان چک ، نمی‌تواند مبنای درستی برای بقای مسئولیت آنان در قبال خسارت تأخیر تادیه چک (در فرض ورشکستگی شرکت) قلمداد شود.

۵- نسبت به شرکت ورشکسته (نه مدیرانی که چک را امضا کرده‌اند) چک‌های شرکت ، مشمول خسارت تأخیر تادیه نمی‌شود. به بیان دیگر شرکت ورشکسته از تاریخ ورشکستگی مسئولیتی برای پرداخت خسارت تاخیر تادیه برای چک‌های صادره را ندارد.

۶- ورشکستگی شرکت به معنای پایان دادن به شخصیت و حیات شرکت است.

رسیدگی به امور مربوط به تسویه چک‌های صادره از سوی شرکتی که ورشکست شده است بر عهده مدیر تصفیه شرکت ورشکسته می‌باشد.

مسئولیت مدیران شرکت در قبال چک‌های صادره به تاریخ صدور همان چک بستگی دارد.

مسئولیت و تعهد در قبال هر سندی ، اولاً با صدور آن سند و ثانیاً بر اساس مندرجات و سررس

یدهای آن سند ایجاد می‌شود.