اصولا همه شرکتها به منظور بازرگانی و کسب سود بنیان گذاری می شوند و مشخصاً با نگرش به ماده 2 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت که شرکت سهامی را در هر صورت بازرگان به شمار می آورد، بایستی گفت که کسب سود در شرکت سهامی یک تکلیف و اصل بسیار مهم قلمداد می شود.
در این نوشتار به بررسی و تحلیل چگونگی پرداخت سود در شرکت سهامی می پردازم.
فهرست مطالب
سود سهام
سود سهام یکی از حقوق ناشی از سهام به شمار می رود.
همه سهامداران شرکتهای سهامی حق دارند برابر مقررات قانون تجارت و اساسنامه شرکت، خواهان دریافت سود سهام خود شوند.
چه کسانی مسئول سود آوری شرکت به شمار می روند؟
از دیدگاه قانون تجارت و اساسنامه شرکت، کسب سود برای شرکت و مسئولیت ها و اختیارات لازم در این جهت، در وهله اول به هیئت مدیره شرکت سپرده شده است.
بنابراین هیات مدیره شرکت به همراه مدیرعامل، به عنوان رکن اجرایی شرکت، برای سودآور نمودن شرکت در قبال سهاماران و ذینفعان شرکت مسئول می باشند.
تعریف سود در شرکت سهامی
سود خالص شرکت برابر ماده 237 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، عبارت است از:
درآمدهای شرکت در یک سال مالی پس از کسر کلیه هزینه ها و استهلاکات و ذخیره ها.
تعریف سود قابل تقسیم
در بالا به تعریف سود خالص شرکت پرداختیم.
سود خالص شرکت لزوماً قابل تقسیم نیست، بنابراین قانونگذار در ماده 239 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، اقدام به تعریف سود قابل تقسیم در شرکتهای سهامی نموده است.
سود قابل تقسیم در شرکت سهامی، عبارت است از:
سود خالص سال مالی شرکت پس از کسر زیانهای سالهای مالی گذشته و پس از کسر اندوخته های قانونی و سایر اندوخته های اختیاری، به علاوه سود قابل تقسیم سالهای قبل که بین سهامداران تقسیم نشده است.
بنابراین از سود خالص شرکت، 3 مورد کسر و به آن 1 مورد اضافه می شود.
موارد و مبالغی که از سود خالص شرکت کسر می شوند عبارت اند از:
1- زیانهای سال های مالی قبل
2- اندوخته های قانونی (برابر ماده 140 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت)
3- اندوخته اختیاری
و به سود خالص شرکت همانطور که گفته شد، 1 مورد نیز اضافه می شود، که عبارت است از سود قابل تقسیم سال های مالی قبل که تقسیم نشده باشند.
تکلیف هیات مدیره به تقسیم سود قابل تقسیم بین سهامداران
هیئت مدیره شرکت مکلف است در دعوت مجمع عمومی سالیانه شرکت و به هنگام ارائه گزارش ها، صورتهای مالی و ترازنامه شرکت، وضعیت سود قابل تقسیم را نیز مشخص و به مجمع عمومی سالیانه ارائه نماید.
اگر مجمع عمومی عادی احراز کند که سود قابل تقسیمی وجود دارد، میزان سود و مبلغی از آن که باید بین سهامداران تقسیم شود را تعیین خواهد نمود.
هیات مدیره مکلف است ظرف 8 ماه پس از تصمیم مجمع عمومی عادی سالانه مبنی بر تقسیم سود اقدام به واریز سود معینه به حساب هر یک از سهامداران نماید.
نحوه پرداخت سود قابل تقسیم
مجمع عمومی صاحبان سهام می تواند در مورد نحوه پرداخت سود قابل تقسیم، روش یا ترتیباتی را تصویب نماید.
همانند پرداخت سود قابل تقسیم در یک یا چند مرحله یا به صورت دریافت نقدی از صندوق شرکت یا واریز نقدی به حساب سهامداران و… .
در این حالت هیئت مدیره شرکت سهامی مکلف است برابر ترتیب و روشی که مجمع عمومی عادی تصویب نموده است، اقدام به پرداخت سود قابل تقسیم نماید و نمی تواند خارج از ترتیبات و روش مصوب مجمع عمومی عادی شرکت اقدام کند.
اما اگر مجمع عمومی عادی درباره نحوه پرداخت سود قابل تقسیم، روش و ترتیبی را تعیین ننموده باشد، هیئت مدیره می تواند روش و ترتیبی را بنا به تشخیص خود در نظر بگیرد.
در هر صورت، حداکثر مدت مجاز برای تقسیم سود سالانه شرکت نمی تواند در هیچ صورتی بیش از 8 ماه از تاریخ تصمیم مجمع عمومی راجع به تقسیم سود باشد.
علی ایحال تا زمانی که سود قابل تقسیم از طریق مجمع عمومی عادی سالانه به تصویب نرسیده و تعیین نشده باشد، هیئت مدیره شرکت با تکلیف قانونی برای پرداخت سود مواجه نخواهد شد.
قوانین تقسیم سود در شرکتها
با توضیحاتی که به شرح بالا دادم، قوانین تقسیم سود در شرکتها را می توان به شرح زیر برشمرد:
1- قانون تجارت ایران و مشخصاً مواد 90، 232، 238 و 240 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت
2- اساسنامه شرکت
3- قانون مالیاتهای مستقیم، که ناظر به پرداخت مالیات شرکتها می باشد
4- قانون اصلاح ماده 241 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت
حداکثر سود قابل تقسیم در شرکت سهامی خاص
محدودیتی در میزان سودی که شرکت می تواند به دست بیاورد وجود ندارد.
قوانین ایران اجازه می دهد که یک بنگاه یا فعال اقتصادی، با رعایت مقررات قانونی به هر میزان که توانایی و ظرفیت دارد، سود حاصل نماید و از سود حاصله پس از اعمال مالیات و ذخایر قانونی و سایر مواردی که در بالا به آن اشاره شد، آن میزان را که قابل تقسم می باشد بین اشخاص صاحب سهم تقسیم نماید.
سلام وقت بخیر
مطلب بسیار کاملی بود ولی
ظاهرا ماده90 اصلاحی قانون تجارت گفته 10 درصداز سود قابل تقسیم است .
ممکنه برام رفع ابهام کنید
که آیا کل سود حاصل را میشه تقسیم کرد یا سقف مجاز داره؟
با درود و سپاس
1- تکلیف ماده 90 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مبنی بر لزوم تقسیم 10 درصد از سود صاحبان سهام، عملاً متوقف بر آن است که اولا سود قابل تقسیمی وجود داشته باشد و ثانیا مجمع عمومی، تقسیم سود را تصویب نموده باشد.
2- کل سود قابل تقسیم در صورت تصویب مجمع عمومی، قابل پرداخت است.
سرافراز باشید.
با سلام
در تکمیل صحبت ها برای تقسیم سود بگم که:شرکت ها اگه سودی داشته باشن و مجمع عمومی هم تصویب کرده باشه
1-شرکت مجاز کل سود رو تقسیم کنه.
2-اگه نخواد تقسسیم سود کنه ملزم به تقسیم حداقل 10 درصد طبق ماده 90.
درباره تقسیم سود مطالب هم مثل هم دیگه بودن.
تشکر با آرزوی بهترین ها.
سلام این سوال استخدامیه اگه جوابشو میدونید لطفا بگید..طبق قانون تجارت درصورت وجود سود در یک سال مالی تقسیم چند درصد آن بین صاحبان سهام الزامی است و شرکت برای پرداخت سود سهام حداکثر چه مدت فرصت دارند؟گزینه ها:
25درصد و یک سال/5درصد و یکسال/10درصد و یکسال / 10درصد و8ماه….ممنون
با درود و سپاس
کار من و کارکرد این سایت پاسخ به تست و کارهای دانشجویی و تستی نیست.
سرافراز باشید.
10درصد و8ماه
با سلام
چند سوال داشتم از حضورتون : 1. اگر من سهامی را در طی مدتی داشته باشم ولی مجمع برای تقسیم سود در آن مدت تشکیل نشود و من سهام را بفروشم سودی به من تعلق نمیگیرد؟
2. اگر در زمان مجمع و تصمیم برای پرداخت سود من آن سهام را دارا باشم، ولی قبل از تاریخ مشخص شده برای دریافت سود ولی بعد از تارخ مجمع سهام خود را بفروشم آیا در زمان پرداخت سود قادر به دریافت سهام هستم یا خیر؟
با درود و سپاس
پاسخ به سوال شما منوط به مشاوره حضوری یا تلفنی و پرداخت حق المشاوره است. در صورت تمایل برای دریافت وقت مشاوره در روزهای غیرتعطیل شنبه تا چهارشنبه بین ساعات ۱۰ تا ۱۸ با دفترم به شماره های ۰۲۱۸۸۳۲۱۰۸۸ و ۰۲۱۸۸۳۲۳۲۷۹ تماس حاصل فرمایید.
سرافراز باشید.
با سلام و تشکر از مطلبتون
یه سوالی داشتم. طبق اصل ۱۰۸ قانون تجارت، نحوه تقسیم سود در صورتی معتبره که در اساسنامه اومده باشه. حالا سوالم اینه که هر مدل تقسیمی رو میتوان در اساسنامه نوشت یا محدودیت خاصی داره؟
مثلا به جای اینکه به صورت عرف در اساسنامه نوشته میشه “بر اساس سهم الشرکه”، نوشته بشه صورت مساوی بین سهامداران، هر نحوه تقسیم مورد توافق دیگری؟
با تشکر پیشاپیش
با درود و سپاس
در شرکت با مسئولیت محدود ، شرکا می توانند درباره چگونگی و نسبت تقسیم سود بین خود، هر روشی که مدنظرشان هست را در اساسنامه شرکت بیاورند. اگر شرکا روش خاصی را در اساسنامه شرکت، پیش بینی نکردند برابر ماده 108 قانون تجارت، تقسیم سود به نسبت سرمایه شرکا انجام خواهد شد.
سرافراز باشید