مالیات شرکت

مالیات اشخاص حقوقی

هشدار: ذکر و بازنشر نوشتارهای من و هر نوشتاری که در روزنامه ها یا روی سایت شخصی و وبلاگهایم منتشر شده منحصراً با قید نام و نام خانوادگی ام و همراه با پیوند سایت و وبلاگهایم مجاز است.

ما در قانون مالیاتهای ایران، چیزی به نام مالیات شرکتها نداریم این اصطلاحی است که مردم از آن استفاده می‌کنند. دسته بندی قانون مالیات های مستقیم ایران در مورد اشخاص مشمول مالیات به گونه دیگری است.در این نوشتار مختصراً درباره مالیات شرکت ها توضیح می دهم:

در باب اول قانون مالیاتهای مستقیم ایران به اشخاص مشمول مالیات اشاره شده و ماده یک قانون مالیاتهای مستقیم، این اشخاص را به دو دسته اصلی مشتمل بر اشخاص حقیقی و اشخاص حقوقی تقسیم نموده است و سپس این دو دسته اصلی را تحت ۵ عنوان مشمول مالیات دانسته است و شرکت ها تحت عنوان اشخاص حقوقی منظور شده اند و تعیین مالیات برای آنها در چهارچوب مالیات اشخاص حقوقی، قابل توجه و تحلیل است.

در قانون مالیاتهای مستقیم ایران منظور از اشخاص حقیقی انسان ها (افراد) هستند و منظور از اشخاص حقوقی، سازمان ها نهادها شرکت ها و موسسات شهرداری ها و… می باشد.

مفهوم مالیات شرکت ها

وقتی سخن از مالیات شرکتها به میان می آید منظور این نیست که تاسیس شرکت به خودی خود، مستلزم پرداخت مالیات است بلکه منظور آن است که بر عملکرد و فعالیت و عملیات شرکت، مالیات تعلق می گیرد.

تاسیس شرکت به جز مالیات بر سرمایه شرکت که در ماده ۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم بدان تصریح شده است مشمول مالیات دیگری نیست‌.

فعالیت ها، معاملات و عملیات شرکت البته در ذیل تکالیف مالیاتی قرار گیرد مشمول پرداخت مالیات می گردد.

عمده ترین تکالیف مالیاتی شرکتها ناظر به فعالیت ها، معاملات، قراردادها و پروژه های است که شرکت ها مبادرت به انجام آن می نمایند

در فصل پنجم قانون مالیات های مستقیم ایران، عمده ترین تکالیف مالیاتی شرکت ها تحت عنوان مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی مورد بحث قرار گرفته است.
البته این بدان معنی نیست که شرکت ها تحت عناوین دیگر همانند درآمد اتفاقی یا نقل و انتقال املاک و… مشمول مالیات نمی شوند بلکه منظور ما این بود که بیشترین حجم از فعالیت‌ شرکت ها معمولاً در قالب قراردادها و معاملات و عملیاتی انجام می شود که در ذیل تکالیف فصل پنجم قانون مالیاتهای مستقیم ایران به عنوان مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی، مطرح گردیده است.

مبنای قانونی مالیات شرکت ها

ماده ۱۰۵ قانون مالیاتهای مستقیم ایران به عنوان اولین ماده از فصل پنجم قانون مالیات های مستقیم، تصریح نموده است که جمع درآمد شرکت ها که از منابع مختلف در ایران یا خارج از ایران به دست آید پس از کسر زیانهای حاصل و پس از لحاظ معافیت های مالیاتی، مشمول مالیات، به نرخ ۲۵ درصد خواهد بود.

نکته نخست: به طور اجمالی جا دارد به این نکته اشاره کنم که سازمان امور مالیاتی هر زیانی را موجه نمی داند. ادعای ورود زیان به شرکت باید مستند به دلایل قوی، قانونی و قابل قبول باشد.

نکته دوم: تقسیم سود بین سهامداران در حالی که مالیات و هزینه ها و ذخیره های قانونی از درآمدهای شرکت، کسر نشده باشد علاوه بر اینکه برای تصمیم گیرندگان آن تخلف یا جرم تلقی می‌شود از نظر مقررات مالیاتی و سازمان امور مالیاتی، هیچ ارزشی ندارد و چنین اقداماتی نمی تواند در برابر سازمان امور مالیاتی، مورد استناد قرار گیرد.

چگونگی محاسبه مالیات شرکت ها

ماده ۱۰۶ قانون مالیاتهای مستقیم نیز درباره چگونگی محاسبه و تعیین مالیات شرکت ها بیان داشته است که درآمد مشمول مالیات شرکت ها بر اساس میزان سوددهی فعالیت های آنها و با لحاظ مقررات مواد ۹۴ و ۹۵ و ۹۷ قانون مالیات های مستقیم تعیین می گردد.

چگونگی تشخیص درآمد مشمول مالیات شرکتها

فرمول تعیین درآمد مشمول مالیات شرکت ها نیز در ماده ۹۴ قانون مالیات های مستقیم به این شهر بیان شده است:

درآمد مشمول مالیات شرکت، عبارت است از کل فروش کالا و خدمات شرکت به اضافه سایر درآمدهای شرکت، پس از کسر هزینه های قابل قبول و استهلاکات.

هزینه های قابل قبول و استهلاکات

منظور از هزینه های قابل قبول مالیاتی و استهلاکاتی که در ماده ۹۴ قانون مالیات های مستقیم ایران به طور کلی مورد اشاره قرار گرفته در ماده ۱۴۷ و ۱۴۸ و ۱۴۹ قانون مالیات های مستقیم به تفصیل توضیح داده شده و مصادیق آن بیان گردیده است.

رسیدگی مالیاتی شرکتها

نظام اصلی رسیدگی مالیاتی شرکتها در قانون مالیاتهای مستقیم ایران بر مبنای رسیدگی به دفاتر و اسناد و مدارک شرکت می باشد به ویژه آنکه در مورد شرکت ها، قانون تجارت نیز شرکت ها را مکلف به نگهداری دفاتر قانونی نموده است.

این دفاتر برای رسیدگی مالیاتی شرکتها و حتی اشخاص حقیقی در سازمان امور مالیاتی به عنوان یک مبنای قانونی مورد توجه است و در مواد ۹۵ و ۹۷ قانون مالیاتهای مستقیم نیز مورد تاکید قرار گرفته است.

در صورتی که به انتخاب وکیل مالیاتی یا مشاوره مالیاتی یا تنظیم دفاعیه مالیاتی در زمینه های مرتبط با نوشتارهای من نیاز داشتید یا به برگزاری کارگاه و دوره های آموزشی برای خود و مدیران و کارکنان شرکتتان در موارد یاد شده، علاقه مند، بودید درخواست خود را به s.raeisikia@gmail.com ارسال یا با شماره های 88321088 و 88323279 (گروه حقوقی برهان) تماس، حاصل فرمائید.

صادق رئیسی کیا

دوازدهم بهمن ماه 1369