نارسایی ها و اشتباهات شرکت های هلدینگ در بخش خصوصی در ایران

بالندگی و توسعه اقتصادی کشورمان منوط به درک صحیح حکمرانی از اقتصاد و حمایت هوشمندانه و هدایتگرانه از فعالان اقتصادی است.

شرکت های هلدینگ که در همه اقتصادهای پیشرفته و همه کشورها جز بزرگترین فعالان اقتصادی به شمار می روند در کشور ما نیز می توانند پیشگامان رشد و تعالی کشور باشند.

شرکت های هلدینگ بنا به ظرفیت ها و قابلیت های بزرگ ، گسترده و متنوعی که در ابعاد مالی ، زیرساختی ، تخصص و منابع انسانی ، هم افزایی ، انسجام بخشی نسبت به مجموعه ای از فعالیت ها دارند با حمایت هوشمندانه و هدایتگرانه دولت خواهد توانست به بالندگی و پیشرفت اقتصادی کشورمان کمک شایانی بنمایند.

در این نوشتار ، با نگرش به بعضی اشتباهات و نارسایی ها که گریبانگیر شرکت های هلدینگ در بخش خصوصی ایران شده است فهرستی از مهمترین اشتباهات و نارسایی های هلدینگ داری بخش خصوصی ایران را تقدیم می کنم.

به باور من نارسایی ها و اشتباهات و اشکالات زیر ، منجر به کاهش کارایی ، اتلاف منابع و ورود زیان به شرکت های هلدینگ بخش خصوصی می شود:

ناکارآمدی در مدیریت

1- فقدان سازوکار و سیستم مدیریتی کارآمد و قوی

تصدی گری و دخالت دولت در بنگاه داری

2- دخالت‌ های بی ثبات کننده ، خلق الساعه و مکرر دولت در اقتصاد و رقابت پنهان و آشکار بخش دولتی و عمومی با بخش خصوصی

نداشتن استراتژی قوی برای هلدینگ داری

3- عدم توجه مالکان و مدیران شرکت های هلدینگ به لزوم وجود یک راهبرد جامع و هماهنگ برای همه پروژه ها و فعالیتهای شرکت هلدینگ.

فقدان نگاه بلندمدت به هلدینگ داری

4- کوتاهی مالکان و مدیران شرکت هلدینگ در تدوین اهداف و چشم‌اندازهای بلندمدت برای شرکت هلدینگ.

نداشتن سازوکار برای راهبری هلدینگ

5- عدم استقرار یا نارسایی در استقرار یک سازوکار موثر برای راهبری شرکت هلدینگ بر شرکت های وابسته.

نداشتن سازوکار نظارت و ارزیابی برای شرکت هلدینگ

6- عدم استقرار یا نارسایی در استقرار سازوکار قدرتمند و فناورانه برای نظارت بر فعالیت و ارزیابی عملکرد شرکت‌های وابسته به شرکت هلدینگ.

نارسایی های قانونی و حقوقی هلدینگ داری در ایران

7- شفافیت نبودن قوانین و مقررات هلدینگ داری یا کافی نبودن مقررات یا جرم انگاری های خارج از اندازه برای فعالان اقتصادی یا وجود قواعد محدودکننده و ضد توسعه ای.

نارسایی و اشتباهات بانکی و ارزی و…

8- نارسایی ها و محدودیت‌های بانکی ، ارزی ، گمرکی ، کار و تامین اجتماعی ، صادراتی و وارداتی.

نارسایی ارتباطی درون شرکت هلدینگ و شرکتهای تابعه

9- نبودن سازوکار هم افزایی و ارتباطی موثر بین شرکت‌های تابعه هلدینگ با یکدیگر و با شرکت هلدینگ.

نارسایی در سازوکار مدیریت مالی و حسابرسی شرکت

10- عدم استقرار یا نارسایی در استقرار یک سازوکار حرفه ای ، جامع و یکپارچه حسابرسی برای شرکت های تابعه هلدینگ و شرکت هلدینگ.

فقدان بینه علمی و تجربی برای مدیریت بر شرکت هلدینگ

11- ضعف بنیه علمی و ناآشنایی با موازین و اصول و مقررات هلدینگ داری نزد بعضی از مدیران در شرکت های هلدینگ بخش خصوصی ایران.

بی توجهی به قواعد حاکمیت شرکتی

12- ناآشنایی شماری از مدیران ایرانی با قواعد حاکمیت شرکتی و چگونگی پیاده سازی آن در شرکت های هلدینگ.

انحراف از راهبردها و استراتژی های شرکت

13- عدول و انحراف از راهبردهای تدوین شده برای شرکت هلدینگ و شکل گیری شکاف و تضاد بین راهبردها و برنامه های عملیاتی هلدینگ.

کم توجهی به فناوری و نوآوری

14- کم توجهی به فناوری و نوآوری در فعالیت ها و پروژه های شرکت هلدینگ.

نابهنجاری فرهنگی و رفتاری در شرکت هلدینگ

15- شکل گیری فرهنگ سازمانی نابهنجار و باور نادرست مبتنی بر کوته نگری ، روزمرگی ، عادت به شکست ، عادت به سود ناچیز ، عادت به تکرار اشتباه در شرکت های هلدینگ و شرکت های وابسته به شرکت هلدینگ.

غلبه نادرست کمیت شرکتها بر کیفیت و کارآمدی شرکتها

16- اشتهای سیری ناپذیر و باور نادرست مالکان و مدیران بعضی از شرکتهای هلدینگ به افزایش کمی و تعدادی شرکت ها بجای سودآور نمودن و کارآمد کردن شرکت های موجود.

دیوانسالاری اخذ مجوز برای راه اندازی کسب وکار

17- دیوانسالاری و بروکراسی نظام اخذ مجوز فعالیت اقتصادی در ایران که البته با رویکرد اخیر دولت برای هدایت درخواست ها از طریق درگاه ملی مجوزها اندکی بهبود یافته ولی هنوز کارآمد و موثر نیست.

تاسیس شرکت برای بهره گیری از رانت و امتیاز

18- تاسیس و ادامه فعالیت بعضی از شرکتهای هلدینگ منحصرا مبتنی بر استفاده و ارتزاق از رانت ها و امتیازات دولتی و عمومی ؛ بدون آنکه به دیگر فعالیتهای سازنده و سودده و یا درآمدهای دیگری هم توجه شود.

بی توجهی به سرمایه اجتماعی در هلدینگ داری و بنگاه داری ایران

19- عدم توجه مالکان و مدیران شرکت های هلدینگ به برقراری ارتباط سازنده و صحیح با مردم و مشتریان و نارسایی یا ناتوانی آنان در ایجاد و افزایش سرمایه اجتماعی برای شرکت هلدینگ.

نارسایی آماری و ناتوانی شرکت های هلدینگ در جمع آوری و تحلیل داده های با اهمیت

20- نارسایی یا ناتوانی در استقرار سازوکار آماری صحیح برای جمع آوری دقیق و جامع داده ها و همچنین کوتاهی و نارسایی در تحلیل داده.

دولت می تواند از طریق راهبردهای اجرایی ، نظام کارآمد مشوق ها ، نظام هوشمند مالیاتی و بانکی ، تقویت سازوکارهای رتبه بندی ، اهتمام به اصلاح فرهنگ بنگاه داری ، ترویج کارآفرینی ، ارزش دهی به کسب سود و ثروت از طریق بنگاه داری ، کمک به آموزش و مهارت افزایی ، قانونگذاری هوشمند و هدفمند ، کاهش تصدی گری در اقتصاد ، واگذاری بنگاه های اقتصادی به بخش خصوصی ، بستر و زمینه مساعد برای تعالی شرکت های هلدینگ بخش خصوصی را مهیا سازد.

مالکان و مدیران شرکت های هلدینگ بخش خصوصی نیز می توانند با رعایت موازین حرفه ای هلدینگ داری ، هم افزایی در قالب نهادها و انجمن های صنفی ، بهره گیری از مشاوران زبده و کارشناسان و مدیران مجرب ، نظام هلدینگ داری بخش خصوصی ایران را متحول سازند.

مطالعه نوشتار زیر که مرتبط با این نوشتار است پیشنهاد می شود:

عوامل فروپاشی یک هلدینگ

اگر برای اداره بهینه هلدینگ یا شرکت خود به مشاوره مدیریتی یا مشاوره حقوقی یا وکیل نیاز دارید یا مایل به تهیه و اجرای طرح های مدیریتی و حقوقی درباره موضوع این نوشتار هستید یا به برگزاری کارگاه اختصاصی آموزشی و یا دوره‌ آموزشی برای خود و مدیران و کارکنان شرکتتان مرتبط با موضوع این نوشتار علاقه‌ دارید می‌توانید درخواست خود را با شماره‌ همراه ۰۹۱۲۳۸۳۶۶۲۱ (روزهای شنبه تا پنج شنبه از ساعت ۹ تا ۱۸) و تلفن ثابت ۸۸۳۲۱۰۸۸ و ۸۸۳۲۳۲۷۹ (روزهای غیرتعطیل شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۰ تا ۱۷) در میان بگذارید.